West Nijl Virus bij Paarden
Voor het eerst is in Nederland het West Nijl Virus aangetroffen. Een virus die zowel vogels, mensen als paarden kan infecteren. Dit gebeurt via overdracht door muggen en dan met name de Culex soorten, waartoe de gewone steekmug ook behoort. Vogels zijn de eindgastheer van dit virus en de mens en het paard zogenoemde dead-end-hosts. Dat houdt in dat vogels fungeren als reservoir voor het virus en overdracht van vogel op vogel plaatsvindt door muggen. Die overdracht geldt niet voor mens op mens, mens op paard of paard op paard. De hoeveelheid virus wat zich kan ophouden na infectie in mensen en paarden is dusdanig laag, dat na een bloedmaal door muggen, de potentiële overdacht naar een ander persoon of paard niet lukt. Mensen en paarden kunnen wel geïnfecteerd raken door bloedtransfusies, orgaantransplantaties of geïnfecteerde chirurgische instrumenten naast de natuurlijke overdracht door geïnfecteerde muggen.
Infectieroute
Lang werd aangenomen dat het West Nijl Virus en het risico op besmetting voorbehouden was tot warmere oorden en de oorsprong rond de hoorn van Afrika. Toch is in de afgelopen decennia gebleken dat trekvogels het virus mee kunnen brengen op hun migratieroute naar het noorden en dat de overleving van de bepaalde muggensoorten, verantwoordelijk voor de overdracht steeds beter getijden in ons veranderde klimaat (o.a. warmere zomers en winters). Het is bekend dat begin 2000 een grote uitbraak in Noord-Amerika heeft geleid tot forse verliezen in de paardensector en gezondheidsklachten bij mensen. De laatste jaren worden er ook steeds meer meldingen gemaakt vanuit Noord-Italië, Zuid-Oost Europa en dichterbij huis, Duitsland.
Klinische Symptomen
Alhoewel de meeste vogels niet ziek worden na infectie, worden er in die gebieden toch regelmatig meldingen gemaakt van plotselinge vogelsterfte in de nazomer en herfst, die te relateren zijn aan West-Nijl Virus infecties. Ook voor het paard (en de mens) geldt dat in 80-90% van de infectiegevallen klinische klachten ontbreken. Een relatief klein deel ontwikkelt koorts, toont slechte eetlust, krijgt koliek en kan zenuwverschijnselen vertonen in wisselende ernst. Met name die laatste categorie paarden lopen het risico te overlijden aan de gevolgen van een hersenweefselontsteking.
Monitoring
In Nederland wordt, gezien het feit dat West Nijl Virus voor zowel de mens als het paard een gevaar vormt, nauwlettend gemonitord of het virus hier aanwezig is. Tussen 2014 en 2016 is bij paarden serologisch onderzoek verricht, om te kijken of er paarden met antistoffen tegen het virus in Nederland aanwezig waren. Dat bleek niet zo te zijn, waarna het onderzoek en de monitoring is stilgelegd.
Gevaar voor de toekomst?
Mogelijk dat de recente ontdekking (16 september 2020) van antistoffen bij een vogel (Grasmus: Sylvia communis) in Nederland aanleiding geeft om paarden in Nederland weer beter in de gaten te houden met betrekking tot verdacht klinische symptomen en antistof-onderzoek te doen. Feit wil namelijk dat bij de betreffende vogel in het voorjaar geen antistoffen werden aangetoond en bij een controle enkele maanden later wel. Op basis van deze onderzoeksgegevens kan worden geconcludeerd dat de vogel in Nederland (of de directe omgeving) geïnfecteerd is geraakt door overdracht vanuit muggen. Deze bevinding vormt een potentieel risico dat ook paarden (en de mens) kan overkomen.
Preventie
Voor paarden bestaat er een veilig vaccin om een effectieve bescherming op te bouwen tegen een natuurlijke infectie via overdracht van het West Nijl Virus door steekmuggen. Na een basisvaccinatie (2 vaccinaties met een interval van 3-5 weken) en een jaarlijkse hervaccinatie is u paard goed bestand tegen een natuurlijke infectie door steekmuggen.
Voor meer informatie over het West Nijl Virus kunt u contact opnemen met een van onze paardendierenartsen van Dierenhospitaal Visdonk
(0165-583750 of paard@visdonk.nl).
Externe links
https://www.knmvd.nl/westnijlvirus-in-nederland-gearriveerd/
https://www.rivm.nl/nieuws/vogel-besmet-met-westnijlvirus
